وجود برخی یونهای مانند کلسیم و منیزیم و همچنین وجود کاتیونهای دو ظرفیتی یا چند ظرفیتی در آب، دلایل اصلی ایجاد رسوب و نیز ایجاد کف خواهد بود. سختی بالای آب نیز به همراه خود باعث ایجاد مشکلات متعددی خواهد شد. استفاده از سختی گیر رزینی یک راه حل مرسوم برای رفع این مشکلات محسوب میگردد.
مشکلاتی که رسوبات و سختی آب باعث آنها میشوند عبارتند از:
1. ایجاد کف که نتیجه ایجاد واکنشی است که بین یون های سخت موجود در آب و مواد شوینده است. این مورد باعث ایجاد لک بر روی انواع سطوح خواهد شد.
2. عدم حل شدن و نیز رسوبی شدن مواد صابونی که حاصل واکنش با سختی زیاد آب است. این باعث میگردد تا مواد شوینده مورد استفاده کارآیی شان کاهش یابد.
3. در کاربردهای صنعتی، ایجاد رسوب در تجهیزاتی مانند برجهای خنک کننده (Cooling Tower) ، انواع دیگهای بخار، لوله های موجود در تجهیزات مختلف و … باعث گرفتگی شیرآلات، لوله ها و … میشوند. این امر باعث خواهد شد کارآیی و بازدهی آنها افت قابل توجهی پیدا کرده و نیز مصرف انرژی افزایش پیدا کند.
سختی کلسیم و منیزیم: اصولا" قسمت عمده سختی موجود درون آب در آب های و به وسیله کلسیم و منیزیم ایجاد می شوند. از این رو سختی کل را می توان به سختی های کلسیمی و منیزیمی دسته بندی نمود. و به اینصورت که با کسر کردن سختی های منیزیم سختی کلسیم را به این صورت محاسبه نمود.
سختی کربنات و بی کربنات : بخش عمده ای از سختی کل آب ها که از نظر شیمیایی معادل کربنات و بی کربنات موجود درون آب می باشد. که بعنوان سختی کربنات شناخته می شوند. زیرا سختی و قلیائیت هر دو بر حسب کربنات کلسیم انداره گیری و محاسبه میگردند. اصولا" سختی اب را بر حسب میلی اکی والان در لیتر و یا میلی گرم در لیتر یا میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم مورد سنجش قرار می گیرد. به طور معمول آب های سبک تر از 50mg/l بر حسب کربنات کلسیم خورنده هستند. در صورتی که آب های با سختی بالاتر از80mg/l باعت می شود که مصرف صابون بالاتر برود. و همچنین لازم به یاد آوری است که سختی بالاتر از 180mg/i باعث می شود که در لوله های و سیستم های آبرسانی دچار ایجاد رسوب گردد.
همچنین وجود سرب کادیوم روی و مس در آب ممکن است در از خوردگی لوله توسط آب های سبکتر بوجود بیاید. با این تفاصی مقدار سختی مطلوب در آب ها باید بین 50 تا 80mg/l درلیتر باشد . معمولا" از سختی 80تا 150 بعنوان سختی قابل قبول یاد می شود. لازم به ذکر است که سختی بالا 150 بعنوان سختی نامطلوب و بالای 500 بعنوان غیر قابل قبول شناخته می شوند. لازم به ذکر است که واحد سنجش سختی در ایران به این صورت یک میلی گرم کربنات کلسیم در لیتر می باشد. معمولا" میزان سختی آب ممکن است مطلوب بودنش به لحاظ طعم و رسوب گذاری نزد مصرف کننده را تحت تاثیر قرار دهد.
نحوه عملکرد سختی گیر های رزینی با جایگزینی یون های سخت منفی در آب سخت با اتم سدیم مثبت که در رزین موجود در سختی گیر موجود است،تعریف می شود. این رزین باید به طور متناوب احیاء شود تا از رسوب مواد معدنی سخت در آن جلوگیرری گردد.
این فرایند با خارج شدن سختی گیر از سیکل و عبور نمک محلول در آب صورت می گیرد و در طول فرآیند احیا آب سختی گیر به همراه نمک محلول عبوری از رزین از سیستم تخلیه می گردد. در این بازه زمانی که عموما در طول شب صورت می پذیرد، آب موجود در سیکل بدون سختی گیری وارد سیستم می شود تا روند شست و شو پایان یابد. یکی از روش های جلوگیری از خروج سختی گیر از سیستم استفاده از دو مخزن سختی گیر تحت عنوان سختی گیر دوبلکس می باشد.
همچنین توجه کنید که حجم رزین، ابعاد سختی گیر (مانند قطر و ارتفاع) و جنس بدنه از مشخصات اصلی یک سختی گیر می باشند. سازندگان سختی گیر رزینی معمولا مشخصات کلی شامل دبی آب سرویس، دبی احیاء و دبی شست و شوی سریع را ارائه می دهند که بر اساس آن ها می توان حجم رزین را محاسبه نمود.
کلیه رسوب زداهای مغناطیسی، الکترونیک و یا آلتراسونیک روی لوله ورودی آب به تجهیزات تبادل حرارتی مانند دیگ، چیلر، برج خنک کننده، مبدل های حرارتی، منابع کویلی، دوجداره و ... نصب می شوند.
رسوب زداهای مغناطیسی که روی لوله های فلزی نصب می شوند، بدون نیاز به اتصال به جریان برق می توانند املاح و سختی های موجود در آب در حال گذر از همان نقطه از لوله را به حالت معلق درآورند. اما ممکن است رسوبات فوق در طول مسیر و برخورد با شیرآلات، اتصالات، زانو یا انشعابات مسیر مجددا ته نشین شده و ایجاد رسوب نمایند.
رسوب زداهای الکترونیک و آلتروسونیک نیز که روی لوله ها نصب می شوند، قادر به فرستادن امواج الکترومغناطیسی یا امواج مافوق صوت با برد 150 تا 1000 متر در طول جریان مسیر آب لوله بوده و باعث می شوند رسوبات آب در طول مسیر سیکل تاسیساتی بسته خود همچنان به حالت محلول در آب باقی بمانند و رسوبات احتمالی قبلی نیز به تدریج برداشته شوند. بر این اساس هنگام انتخاب سختی گیر آب یا رسوب زدای مورد نیاز پروژه می توانید با کارشناسان دماتجهیز مشورت نمائید تا بر اساس شرایط و نیاز پروژه مشاوره لازم برای شما کارشناس و کارفرمای گرامی را ارائه نمایند.
